Napipintong Pagtutuos, 1984, oil on canvas 18" x 24 "
Mula kay Kakang-Gata
Saan mang dako ng daigdig sila naroroon, ang mga anak-pawis at mga dukha ay iisa lamang ang nagiging kapalaran, ang paghihirap at pagdurusa dahil sa kawalan ng lakas at kapangyarihan na baguhin ang mapang-aping sosyal at pulitikal na sistema. Ito ang buod ng himig at titik ng "Internationale".Marami ang hanggang ngayon ay may maling akala na ang "Internationale" ay kanta ng mga komunista at siyang pambansang awit ng dating USSR. Ang katotohanan na dapat mabatid ng mga Pilipino ay awit ng lahat ng manggawa, dukha, at anak-pawis sa buong mundo ang "Internationale" sapagka't binibgyang tinig kaning ang mga hinaing at hibig. Higit sa lahat, isinasaad ng awit na ang pagbabago at paglikha ng mabuting kabuhayan ay nasa kamay ng bawa't manggagawa lalo na kung silay ay magkakapit-bisig.
Mayroong napakagandang kuwentong-bayan na ang tema ay ang pagkaka-isa
Nakaratay sa banig ng karamdaman ang Ama at nang kanyang matanto na malapit na ang kanyang kamatayan ay tinawag niya ang kanyang tatlong anak na pawang lalaki. Sinabi niyang wala siyang malaking yaman o ari-arian na maipamamana sa kanila, maliban sa kapirasong lupang sakahan. Dahil sa hindi dapat hatiin ang maliit na sakahan, minabuti nang Ama na bigyan ng matinding aral ang kayang mga anak sa pamamagitan ng simbol.
Sa mesang katabi ng higaan ay may isang bigkis ng kahoy at ilang piraso ng balingkinitang sanga ng kahoy. Inatasan niya ang bawa't isa na kumuha ng isang sanga ng kahoy at subukang baliin. Madaling nagawa na tatlo ang iniatas ng Ama.
"Ngayon subukan ninyong baliin ang bigks ng kahoy", atas ng Ama.
"Itay, hindi mo namin iyan kayang gawin, at sa aming paniwala ay walang taog may lakas na gawin ang inyong iniaatas", sagot ng tatlong anak.
"Mga anak, ang isang sanga ng kahoy ay napakadaling baliin, nguni't kapag binigkis ay hindi makakayang baliin ninuman. Bawa't isa sa inyo ay sanga na kapag binigkis ay magiging malakas at matibay", wika ng Ama. "Huwag ninyong kalilimutang ang aral na ito at nang hindi kayo mapagupiling," patuloy ng Ama bago tuluyang nalagutan ng hininga.
Masaklap ang katotohanan na hanggang ngayon, marami sa ma Pilipino ay hindi pa natutunan ang aral na ito at siyang ginagamit ng mga mapang-api at ng gubyernong makasarili. Ang tawag dito sa ingles ay "divide and rule." Panahon na upang kalimutan ang artispyal na bakod na galing sa pagkaka-iba ng wika o kaya'y relihiyon. Sa pangatlong stanza ng "Internationale" ay ang mga salitang "ang ating kaligtasa'y nasa ating pagkilos" nguni't hindi sa kanya-kanyang pagkilos kundi sa organisadong kilusan kung saan ang lahat ng kasapi ay nagkaka-isa.
Ang Internasyonal
Bangon, sa pagkakabusabos
Bangon, alipin ng gutom!
Katarunga'y bulkang sasabog
Sa huling paghuhukom.
Gapos ng kahapo'y lagutin.
Tayong api ay magbalikwas!
Tayo ngayo'y inaalipin,
Subalit atin ang bukas.
Ito'y huling paglalaban
Magkaisa't nang masaklaw!
Ang Internasyonal
Ang buong daigdigan.
Walang ibang maasahang
Bathala o manunubos,
Kaya ang ating kaligtasa'y
Nasa ating pagkilos.
Manggagawa, bawiin ang yaman
Kaisipa'y palayain.
Ang maso ay ating hawakan,
Kinabukasa'y pandayin.
Ito'y huling paglalaban
Magkaisa't nang masaklaw!
Ang Internasyonal
Ang buong daigdigan.
